
هەودان سەعید
سوتنا پەرتوكان كارەسات نینە هندی نەخاندنا پەرتوكان كارەسات. پتریا كەسێن مەزن نە دەرچویێن خاندنگەهـ و زانینگەهانە، بەلكو دەرچویێن پەرتوكخانانە. تورەڤانێ دیارێ فرەنسی (ڤیكتور هیگو)، باشترین میناكە، كو دبێژیت: ل زاروكینیا خو من پەیوەندیەكا خورت دگەل پەرتوكان هەبوو. مروڤ برێكا خاندنا پەرتوكان دكاریت بدروستی خو بنیاسیت و ببیتە خودان شوناس و ل سەر نورمێن راست هزرا خو ئاڤابكەت. پەرتوك هەڤالە بو ئازادیێ و كلیلكا ڤەكرنا مێشكێ گرتیە، هەر چەند رێژا خاندنێ زورتر بیت، هزرا مروڤی ئازاد دبیت ژ دەستەواژێن شاش و نە راست. (ئابراهام لنكولن) ل دور گرنگیا خاندنا پەرتوكان دبێژیت: د كارین بێی حكومەت بژین لێ نابیت و نكارین بێی پەرتوك بژین. مفایێ خاندنا پەرتوكان كێم تر نینە ژ خارنێ یان وەرزشێ، بو مروڤی هاریكارە مروڤ باشترو كویرتر و بەرفرەهتر دژیانێ بگەهیت. ڤەكولین دیار دكەن كو خاندنا پەرتوكان راهێنانە بو مێشكی و فاكتەرێ بیرتیژیێ یە ل دەف مروڤی. دیسان خاندنا پەرتوكان رێگریێ ل نەخوشیا ژبیركرنێ یا ناسیار ب (زەهایمەر) دگریت. چوونە ناڤا چیروك و پەرتوكێن جوان مروڤی ژ نەخوشی فشارێن ژیانێ دویردكەن ب زوربوونا زانیاریان، دێ كارین بەرهنگاری ئالوزیێن ژیانێ بین و فەرهەنگا مە یا زمانی ب خاندنا پەرتوكان دەولەمەند دبیت. مروڤ ب سەر چەندین ئیدیەمێن زانستی هەل دبیت، دیسان دەربرین و دانوستاندنێن مە پری زانیاری دبن.
ل دەما ژ ڤولتێری هاتیە پرسین كی دێ رەگەزێ مروڤایەتیێ برێڤە بەت؟ ڤولتێری دبەرسڤێ دا گوت: (ئەوێن كو پەرتوكا دخوینن). ل وەلاتێن پێشكەفتی دەما خەلك خانیێن نوی ئاڤادكەن، پەرتوكخانە یەكەم جهە بیرلێ دكەنە ڤە، كا پێدڤیە ب چ دیزاین و چ جهـ دروست بكەنـ پرس ئەوە ئەرێ ل كوردستانێ دروستكرنا پەرتوكخانێن ناڤ مالێ داوی تشتە ئەم بیر لێ دكەین یان هەر بیر لێ ناكەین؟ (میخائیل نەعیمە) كو هەلبەستڤانەكێ لبنانیە دبێژیت: (هەردەما مە ئەو گرنگی ب مێزا پەرتوكاندا یا كو ئەم ب مێزا خارنێ ددەین، وی دەمی دكارین ب بێژین كو ئەم هندەك مروڤێن شارستانینە). ل وەلاتێن پێشكەفتی خاندنا پەرتوكان ژلایێ زاروك و گەنج و پیران دیاردەكا بەرچاڤە ل جهێن گشتی مینا پارك و دناڤا پاسا و ترایناندا ژ بریارێن هندەك وەلاتان هەر كەسێ كو دپاسێدا پەرتوكەكێ بخوینیت، بهایێ پاسێ ژێ ناهێتە وەرگرتن، ل وەلاتەكێ مینا بەرازیل دەما بەندیەك د زیندانێدا دهێتە سزادان، پەرتوكەكێ ددەنە ڤێ كو پێدڤیە دماوێ (3) روژاندا بخوینیت، ئەڤە ژی گرنگیا خاندنا پەرتوكان خویا دكەت. كچ پێدڤیە بزانن چمكێ پێلاڤێ، هند وان بلند ناكەت، هندی خاندنا پەرتوكان وان بلند دكەت. دیسان كور ل جهێ هەڤركیێ ل سە ر نووترن موبایل بكەن پێدڤیە هەڤركیێ ل سەر بدەستڤەئینانا باشترین پەرتوك بكەن. (ئەلبرت هوبارد) دبێژیت: (وەلات پێشڤە چونێ بخوڤە نابینیت، گەر دناڤا جڤاكیدا دیاردا خاندنا پەرتوكان زورتر نەبیت ژ دیاردا جوینا بەنیشتی).
ليست هناك تعليقات:
إرسال تعليق